Hoe werkt dat nou? Relatietherapie
Dat het hard werken is om een prettige en duurzame relatie op te bouwen, blijkt wel uit de volgende cijfers: In 2016 waren er ongeveer 65.000 huwelijkssluitingen tegenover 33.000 echtscheidingen. De gemiddelde huwelijksduur is 15 jaar en de gemiddelde leeftijd bij scheiding is bij mannen 47,3 jaar en 44 jaar bij vrouwen (Bron: CBS).
Nu het huwelijk niet alleen meer een economisch instituut is, zijn de verwachtingen van elkaar als partner enorm toegenomen. We moeten zorgzaam, betrouwbaar, voorspelbaar en betrokken (samen) zijn, maar tegelijkertijd moeten we ook verassend, spannend, prikkelend en uniek (individueel) zijn. Twee kanten in een mens die ogenschijnlijk moeilijk te verenigen zijn. Je voelt het al, het is een continue zoektocht naar “samen zijn” en “alleen zijn”.
De aantrekkingskracht tussen partners zit hem in het mysterie, in het niet-weten. Wanneer is het verlangen naar onze partner het grootst? Met name wanneer hij of zij even onbereikbaar is, als hij of zij even niet beschikbaar voor jou is. Terwijl tegelijkertijd is het het “niet-weten” wat we soms zo slecht verdragen in de relatie. We zijn juist geneigd om alles te willen weten van de ander. We menen er soms zelfs recht op te hebben. En dit is de dooddoener voor de spanning en de aantrekkingskracht in de relatie en in de ander. David Schnarch noemt hierbij de term “zelfdifferentiatie”. Zelfdifferentiatie gaat over het vinden van een goede balans tussen verbondenheid en individualiteit binnen de (seksuele) relatie.
Door persoonlijke ontwikkeling, levensfaseovergangen of ingrijpende gebeurtenissen kan de disbalans (de beperkte “zelfdifferentiatie”) binnen een relatie zich openbaren. Soms lukt het om in contact met elkaar weer tot een nieuwe balans te komen. Maar soms lukt dit ook niet. Soms is er sprake van een affaire die de moeilijkheden in de zelfdifferentiatie binnen de relatie pijnlijk bloot legt. Het is voor partners vaak moeilijk om hier zelf weer samen uit te komen, omdat er veel heftige emoties bij komen kijken en er vanuit een directe betrokkenheid moeilijk van een afstand naar de ontrouw gekeken kan worden.
Een affaire staat meestal niet op zichzelf, en vaak overkomt het mensen die het nooit van zichzelf hadden verwacht. Laat staan dat de ander het kon zien aankomen. Een samenvattende uitspraak daarbij vind ik: Het slachtoffer van de affaire, is niet altijd het slachtoffer van het huwelijk. Esther Perel schreef een boek en hield een TED talk over ontrouw binnen duurzame relaties. Een visie waar ik veel inspiratie uithaal. Relatietherapie is een kans om met elkaar op zoek te gaan naar een nieuwe balans waarbij er erkenning is voor elkaars gevoelens en perspectieven. Waarbij je rekening houdt met de ander, maar nooit meer ten koste van jezelf.